1. Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) là gì?
Quỹ hoán đổi danh mục – ETF (Exchange Traded Fund) là quỹ đầu tư với mục đích mô phỏng tỷ suất sinh lợi của chỉ số cổ phiếu, trái phiếu, hàng hoá hoặc một loại tài sản nào đó. ETF là quỹ được thiết kế cho một số lượng nhà đầu tư cùng góp vốn.
Giấy chứng nhận sở hữu một phần ETF của nhà đầu tư được gọi là chứng chỉ ETF. Quỹ ETF vừa mang đặc điểm của một cổ phiếu thông thường khi được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán.
Từ khi ra đời ở Mỹ từ đầu những năm 1990, hiện tại ETF đã phát triển nhanh chóng và tổng tài sản các quỹ ETF vượt xa so với mô hình các quỹ truyền thống. Tính riêng ở Mỹ, đến tháng 3/2019 đã có 2,238 quỹ ETF với tổng tài sản các quỹ lên đến hơn 3,8 ngàn tỷ USD. Trong đó chủ yếu là các quỹ ETF đầu tư mô phỏng chỉ số cổ phiếu.
Với các ưu điểm nổi bật, ETF đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho nhà đầu tư muốn đầu tư thụ động và đánh cược vào xu hướng của thị trường hay chỉ số mà mình muốn đầu tư.
2. Các loại quỹ hoán đổi danh mục ETF
Hiện nay, trên thị trường sẽ có 3 loại quỹ hoán đổi danh mục phổ biến có thể kể đến là: quỹ ETF cổ phiếu, quỹ ETF trái phiếu, quỹ ETF theo ngành. Mỗi loại sẽ có cách phân biệt và đặc điểm riêng như sau
- Quỹ ETF cổ phiếu
Đây là quỹ đầu tư mô phỏng biến động của các bộ chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN100, chỉ số VN30, chỉ số S&P 500…
- Quỹ ETF trái phiếu
Tương tự như quỹ ETF cổ phiếu thì quỹ ETF trái phiếu là loại quỹ mô phỏng những biến động của các bộ chỉ số trái phiếu như: trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, các trái phiếu có khả năng sinh lời cao…
- Quỹ ETF theo ngành
Là loại quỹ mô phỏng biến động của một ngành hoặc một lĩnh vực sản xuất cụ thể nào đó. Ví dụ như ngành công nghiệp ô tô, công nghệ thực phẩm, nông nghiệp…. hoặc của một loại hàng hóa.
Ngoài ra còn rất nhiều các loại quỹ ETF khác như: quỹ ETF tiền tệ, quỹ ETF nghịch đảo, quỹ ETF đầu tư thay thế….Nhưng 3 quỹ ở trên là phổ biến và hay gặp nhất.
- Một số Quỹ ETF nội trên thị trường
- Ngoài ra còn có Quỹ ETF ngoại: là quỹ thành lập ở nước ngoài nhưng tập trung giải ngân toàn bộ/một phần vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Đối với các quỹ ngoại bạn sẽ phải thực hiện việc mở tài khoản ở sàn giao dịch chứng khoán nước ngoài.
3. Tại sao nên đầu tư vào Quỹ hoán đổi danh mục ETF ?
Đa dạng hóa danh mục, giảm thiểu rủi ro với chi phí thấp
Đầu tư vào chứng chỉ quỹ ETF tương đương với việc nhà đầu tư nắm giữ một danh mục các cổ phiếu với tỷ trọng và cơ cấu như của Chỉ số tham chiếu mà quỹ mô phỏng. Từ đó, đầu tư vào chứng chỉ quỹ ETF giúp giảm thiểu rủi ro so với đầu tư vào một cổ phiếu, hoặc một ngành nghề riêng lẻ.
Chi phí quản lý của Quỹ ETF thường thấp vì quỹ áp dụng chiến lược đầu tư thụ động, không cần tốn nhiều nguồn lực phân tích để lựa chọn cổ phiếu.
Đầu tư dễ dàng, thuận tiện và minh bạch
Chứng chỉ quỹ ETF được niêm yết và giao dịch trên Sở GDCK như một cổ phiếu thông thường giúp nhà đầu tư dễ dàng thực hiện mua bán. ETF còn giúp ta có khả năng tiếp cận các cổ phiếu có mệnh giá lớn.
Thông tin về danh mục cổ phiếu của quỹ, giá chứng chỉ quỹ đều được công bố hàng ngày trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Việc đầu tư vào Quỹ hoán đổi danh mục ETF như vậy là ủy thác cho các nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp lựa chọn và quản lý danh mục cho mình, nhà đầu tư không phải mất nhiều thời gian để theo dõi thị trường. Đặc biệt, ETF rất phù hợp với những nhà đầu tư mới, chưa có kinh nghiệm cũng như kiến thức trong việc trading. Nhà đầu tư tổ chức có đội ngũ nhân viên phân tích chuyên nghiệp, các nguồn tin và dữ liệu lớn sẽ giúp chúng ta thực hiện các hoạt động mang tính chuyên môn cao.
Không hạn chế tỷ lệ sở hữu đối với nhà đầu tư nước ngoài
Nhà đầu tư nước ngoài có thể đầu tư vào quỹ ETF mà không bị hạn chế tỷ lệ sở hữu. Do đó, nhà đầu tư nước ngoài có thể thông qua quỹ ETF để gián tiếp nắm giữ các cổ phiếu đã đạt tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa mà họ không thể mua được trực tiếp.
So sánh Quỹ ETF với Quỹ mở và đầu tư cổ phiếu
Tiêu chí | Quỹ mở | Quỹ ETF | Cổ phiếu niêm yết |
Loại hình | Quỹ đầu tư dạng mở, theo đó chứng chỉ quỹ (CCQ) liên tục được phát hành và mua lại | Quỹ đầu tư dạng mở, theo đó CCQ liên tục được phát hành và mua lại | Là cổ phiếu do một công ty cổ phần phát hành |
Chiến lược đầu tư | Chiến lược đầu tư Chủ động
Chứng khoán đầu tư được lựa chọn một cách cẩn trọng |
Chiến lược đầu tư Thụ động
Mô phỏng theo một chỉ số sẵn có |
Chiến lược đầu tư Chủ động |
Phương thức giao dịch | |||
Giao dịch sơ cấp: Mua bán với công ty quản lý quỹ | ✔ | ✔ | |
Giao dịch thứ cấp: niêm yết và giao dịch trên Sở GDCK | ✔ | ✔ | |
Tần suất giao dịch | Định kỳ (tùy theo quỹ, thường là hàng ngày hoặc hàng tuần) | Hàng ngày | Hàng ngày |
Tần suất Báo cáo | Báo cáo giá CCQ định kỳ | NAV cập nhật hàng ngày, iNAV tính liên tục trong thời gian giao dịch. | |
Mức độ phụ thuộc vào người quản lý quỹ | Cao | Thấp | Không áp dụng |
Phí quản lý quỹ | Cao | Thấp | Không áp dụng |
Tỷ suất sinh lợi kỳ vọng | Linh hoạt | Theo chỉ số tham chiếu | |
Rủi ro | Rủi ro thị trường | Rủi ro thị trường | Rủi ro thị trường |
Rủi ro của riêng danh mục đầu tư | Rủi ro sai lệch so với chỉ số tham chiếu (Tracking error) | Rủi ro của riêng doanh nghiệp, cổ phiếu |
- Về chiến lược đầu tư: Quỹ ETF áp dụng chiến lược đầu tư thụ động, với mục tiêu mô phỏng tỷ suất lợi nhuận của Chỉ số tham chiếu. Trong khi đó, quỹ mở áp dụng chiến lược đầu tư chủ động, người quản lý quỹ sẽ chủ động lựa chọn các loại chứng khoán đầu tư nhằm đạt được các mục tiêu đầu tư của quỹ. Tuy nhiên, chiến lược đầu tư chủ động này sẽ có tỉ lệ rủi ro cao hơn. Thậm chí có thế mất tiền nếu bạn đặt nhầm niềm tin vào một quỹ đầu tư kém hiệu quả.
- Về phương thức giao dịch: Quỹ ETF được giao dịch trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp. Ở thị trường sơ cấp, quỹ ETF phát hành CCQ trực tiếp cho các nhà đầu tư có nhu cầu giao dịch theo lô lớn, mỗi lô là 100.000 CCQ. Ở thị trường thứ cấp, quỹ ETF niêm yết và giao dịch như một cổ phiếu thông thường trên Sở GDCK. Trong khi đó quỹ mở chỉ có phương thức giao dịch sơ cấp, tức là giao dịch trực tiếp với công ty quản lý quỹ.
4. Đầu tư vào quỹ hoán đổi danh mục ETF có những rủi ro gì?
Bất kỳ một loại đầu tư nào cũng tồn tại những mặt rủi ro của nó. Và quỹ ETF cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Những rủi ro đó đến từ việc:
- Tính đa dạng chưa đủ
Đặc điểm của quỹ hoán đổi danh mục (ETF) đó là tính đa dạng hóa. Tuy nhiên trên thực tế có những quỹ ETF chỉ theo dõi một nhóm cổ phiếu nhất định thuộc những nhóm ngành khác nhau như cổ phiếu ngành xăng dầu, hàng không…. Những quỹ này độ đa dạng hóa còn thấp nên dễ xảy ra tình trạng thua lỗ.
- Tính thanh khoản
Trên thị trường chứng khoán, bên cạnh những loại cổ phiếu có tính thanh khoản cao thì vẫn có thể có những cổ phiếu thanh khoản thấp. Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) cũng vậy. Do đó, các nhà đầu tư cần xem xét kỹ càng trước khi quyết định mua một loại quỹ ETF nào đó.
- Một số quỹ ETF hoạt động không hiệu quả
Quỹ hoán đổi danh mục ETF mô phỏng chỉ số của một ngành nào đó vì vậy mà khi ngành hoạt động không hiệu quả sẽ dẫn đến việc giá chứng chỉ quỹ của ngành đó cũng sẽ có xu hướng sụt giảm theo.
- Chi phí mua quỹ ETF cao hơn so với mua cổ phiếu riêng lẻ
Khi mua chứng chỉ quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ phải chịu thêm chi phí môi giới đồng thời thêm phí quản lý nên sẽ cao hơn hẳn so với mua các loại cổ phiếu thông thường.
- Không có đặc quyền như cổ phiếu
Đối với chứng chỉ quỹ ETF thì khi nắm giữ bạn sẽ không được hưởng những đặc quyền như đối với cổ phiếu là không được quyền tham gia vào đại hội cổ đông.
5. Giao dịch ETF như thế nào?
Để có thể giao dịch ETF, bạn có thể thực hiện thông qua 2 cách cơ bản như sau:
- Mua bán trực tiếp trên sàn giao dịch chứng khoán
Hiện nay, hầu hết các chứng chỉ quỹ ETF đều được niêm yết và giao dịch trên thị trường chứng khoán. Chính vì vậy mà bạn có thể mua bán dễ dàng thông qua các lệnh.
- Mua sơ cấp từ nhà tạo lập quỹ
Đối với việc mua sơ cấp từ nhà tạo lập quỹ, các nhà đầu tư bắt buộc phải mua với số lượng tối thiểu là một lô đơn vị quỹ của ETF. Ở Việt Nam , một lô đơn vị quỹ của ETF sẽ gồm tối thiểu 100.000 chứng chỉ quỹ ETF.
Tuy nhiên, số lượng chứng chỉ ETF thường sẽ không cố định mà dao động lên xuống tùy thuộc vào cung cầu thị trường cũng như được điều chỉnh trong quá trình phát hành và mua lại.
Xem thêm:
Hướng dẫn cách đọc bảng giá chứng khoán cho người mới bắt đầu
Các trường phái đầu tư và bí quyết thành công trên thị trường chứng khoán
Nhìn chung, EFT là một quỹ đầu tư tiềm năng rất đáng để bạn cân nhắc. Tuy nhiên, đầu tư như thế nào thì đó lại là quyết định của bạn. Hi vọng qua nội dung bài viết này, Libra24h.com đã giúp mọi người hiểu rõ quỹ hoán đổi danh mục ETF là gì, những tiềm năng và rủi ro khi đầu tư vào quỹ ETF. Chúc các bạn thành công!
Nguồn: Tổng hợp
Chi Nguyễn