1. Phân biệt một số thuật ngữ
Governance tokens
Governance tokens là loại tokens có chức năng quản trị, trao cho chủ sở hữu token quyền tác động đến các quyết định liên quan đến giao thức cốt lõi, lộ trình sản phẩm hoặc tính năng, tuyển dụng và nhân sự, cũng như các thay đổi đối với các thông số quản trị.
Một số governance token ngoài chức năng quản trị ra thì nó không còn ứng dụng gì khác. Tổ chức tạo ra governance token và tuyên bố luôn nó không có giá trị kinh tế, ví dụ như governance token của Gitcoin.
Một số governance token khác thì ngoài chức năng quản trị, nó còn có nhiều chức năng khác như staking, phần thưởng giao dịch,…
2. Quản trị thông qua kiểm soát vốn
Quản trị thông qua tài sản vô hình
Trong khi việc kiểm soát các tài sản hữu hình như stablecoin, tokens và các tài sản tài chính hay tài sản vô hình như IP và thuật toán cũng có giá trị to lớn. Các thuật toán chi phối các giao thức truyền thông xã hội tiền điện tử hoặc các ứng dụng tiêu dùng khác sẽ minh bạch, nhưng vẫn do cộng đồng quản lý. Khả năng kiểm soát cách một giao thức cấp phép IP hoặc cách một thuật toán đưa ra các đề xuất cho người tiêu dùng sẽ chứng tỏ giá trị hơn khi một giao thức phát triển.
Quản trị thông qua phân phối cổ tức
Chủ sở hữu Governance Tokens giống như các cổ đông cổ phiếu truyền thống, có thể nhận được cổ tức từ doanh thu của giao thức. Đôi khi do các quy định về chứng khoán, phí thường không được kích hoạt từ khi khởi chạy giao thức, ngay cả khi các giao thức có cơ chế phân phối dòng tiền hoặc phí rõ ràng.
Quản trị thông qua tài sản hữu hình
Quan trọng hơn phí là quyền quản trị đối với bảng cân đối kế toán của DAO hoặc kho bạc. Các giao thức tiền điện tử đã tích cực thực hành mô hình bảng cân đối kế toán theo đó họ tích lũy tài sản mà giao thức sau đó có thể sử dụng để đạt được quy mô kinh tế, tạo ra lợi nhuận và doanh thu để mở rộng cung cấp sản phẩm hoặc sử dụng cho các phương tiện phát triển khác (tiền lương, trợ cấp DAO, v.v.). Khi công nghệ tiền mã hóa phát triển, giá trị của việc quản lý tài nguyên đó cũng tăng lên.
Quản trị thông qua các tham số giao thức
Governance Tokens đại diện cho quyền thay đổi các quy tắc của hệ thống. Trong công nghệ tiền điện tử, điều này có nghĩa là thiết lập các thông số giao thức như lạm phát, phân phối token và phần thưởng khai thác thanh khoản. Các thông số giao thức không phải lúc nào cũng được điều chỉnh trên chuỗi và đôi khi yêu cầu sự đồng thuận của xã hội. Tuy nhiên, nhiều mạng ngày càng có thể bị thay đổi bởi chủ sở hữu token mã thông báo.
3. Động lực tăng giá của chức năng quản trị
chức năng quản trị thúc đẩy giá của token không được đánh giá cao. Đa số sẽ không fomo một token, hay muốn mua token nào đó để được bỏ phiếu hay quyết định thay đổi của dự án, tham gia sâu vào dự án.
Tóm lại động lực tăng giá là chưa có nhiều, hay đơn giản nhìn vào các token quản trị, đa số nếu chỉ có chức năng quản trị, họ cũng phải thông báo là token không có giá trị kinh tế.
4. Xu hướng phát triển của dự án
Vậy chức năng quản trị có giúp gì cho sự phát triển của dự án không?
Câu trả lời là có, bởi những điểm sau:
- Khi người nắm giữ token được phép tham gia bầu cử, tác động đến mọi sự thay đổi của dự án, dự án sẽ trở nên gần gũi hơn với người nắm giữ, làm cho người nắm giữ cảm thấy mình là một phần của dự án, điều này có thể giúp tạo nên một cộng đồng gắn kết hơn.
- Người nắm giữ token có quyền đề xuất các ý kiến của mình với các chức năng và thay đổi của dự án. Điều này có thể tận dụng được tri thức của số đông, trong số những người nắm giữ, họ có thể có những ý tưởng hay, đột phá, giúp cho dự án phát triển và đi nhanh hơn.
- Hướng tới phi tập trung quyền lực và sự phát triển lành mạnh của dự án. Bạn có thể thấy Bitcoin đang đạt được trạng thái này, không ai biết nhà sáng lập Bitcoin là ai, tuy nhiên hiện tại Bitcoin vẫn phát triển bởi cộng đồng, và phát triển rất mạnh. Nếu các dự án đạt đến trạng thái này, thì dù CEO hay team dự án có làm bị làm sao thì dự án hoàn toàn vẫn có thể phát triển bình thường, hay còn gọi là hướng đến phát triển thành một decentralized autonomous organization (DAO).
5. Giá trị hiện tại và tương lai của Governance
Hiện tại, giá trị của các token quản trị là rất thấp. Uni Swap đấu tranh để đáp ứng các yêu cầu về số lượng quản trị viên vì nó yêu cầu ít nhất 4% UNI bỏ phiếu trong bất kỳ quyết định quản trị nào.
Trong khi đó, phí được chuyển đến các nhà cung cấp thanh khoản (LP) chứ không phải chủ sở hữu token quản trị. Tương tự, các giao thức có mô hình kinh doanh không chắc chắn hoặc nơi trích phí trực tiếp là mơ hồ sẽ duy trì giá trị quản trị không rõ ràng cho đến khi các giao thức trở nên đủ lớn hoặc cho đến khi xuất hiện định giá quản trị chính xác hơn.
Không phải tất cả các hoạt động Governance đều diễn ra theo chuỗi, các đề xuất, thiết kế kinh tế và cải tiến phải diễn ra ngoài chuỗi trước khi được bỏ phiếu và thực hiện. Điều này đưa ra một kịch bản có thể xảy ra trong đó giá trị của quản trị giao thức vẫn nằm ngoài chuỗi nhưng vẫn được thưởng trên chuỗi.
Giá trị của Governance là khả năng ảnh hưởng đến mạng lưới ngay cả khi giá trị cụ thể của Governance Tokens vẫn chưa chắc chắn. Khi các giao thức phát triển và tích lũy vốn và có lượng người dùng đáng kể, sẽ có nhiều bên khác nhau chiến đấu để giành quyền kiểm soát các hệ thống trong tương lai.
Bài viết trên đây đã đề cập các kiến thức liên quan đến chức năng governance của tokens cho các bạn. Hy vọng các bạn tìm đọc những nội dung tiếp theo của Libra24h.com
Xem thêm:
Nguồn: Tổng hợp
Hà Thương
