1. Định nghĩa giao dịch ngoại hối
Investopia định nghĩa giao dịch ngoại hối như sau:
“Foreign Exchange (forex or FX) is the trading of one currency for another“.
Giao dịch ngoại hối trong tiếng anh là Foreign Exchange, hay còn gọi tắt là forex và FX.
Nói một cách đơn giản, giao dịch ngoại hối là là sự trao đổi hai loại tiền tệ khác nhau theo tỷ giá thị trường hoặc thỏa thuận.
Một ví dụ đơn giản về giao dịch ngoại hối đó là bạn đang lên kế hoạch cho một chuyến du lịch nước ngoài và bạn cần đổi tiền từ đồng Việt Nam (VND) sang đô la Mỹ (USD) để chi tiêu.
Giao dịch ngoại hối diễn ra tại thị trường OTC hay còn gọi là thị trường phi tập trung. Thị trường phi tập trung là thị trường được tổ chức không dựa vào một mặt bằng giao dịch cố định như thị trường sàn giao dịch mà dựa vào một hệ thống vận hành theo cơ chế chào giá cạnh tranh và thương lượng thông qua công nghệ và phương tiện thông tin.
2. Đặc điểm thị trường ngoại hối
Giới thiệu chung thị trường ngoại hối
Thị trường ngoại hối là một thị trường giao dịch toàn cầu. Giờ hoạt động của thị trường ngoại hối tính theo giờ quốc tế, mở cửa vào sáng thứ Hai tại Wellington, New Zealand, trước khi tiến tới các thị trường châu Á ở Tokyo và Singapore. Tiếp theo, nó di chuyển đến London trước khi đóng cửa vào tối thứ Sáu ở New York.
Ngay cả khi thị trường đóng cửa từ thứ Bảy đến Chủ nhật, luôn có những tin tức, sự kiện xảy ra, gây ra biến động cho các loại tiền tệ vào lúc mở cửa ngày thứ Hai.
Thị trường ngoại hối là thị trường giao dịch lớn nhất thế giới
Forex là thị trường có vốn hóa lớn nhất thế giới với tổng khối lượng giao dịch trung bình được thống kê hơn 6 nghìn tỷ đô la mỗi ngày. Điều này có nghĩa là giá của các cặp tiền tệ liên tục biến động, tạo ra nhiều cơ hội để các nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận khi giao dịch.
Vào thứ Hai, bạn tìm thấy một nơi đổi ngoại tệ và thấy rằng tỷ giá hối đoái cho EUR/VND là 27.000. Điều này có nghĩa là cứ với mỗi 27.000 đồng, bạn sẽ đổi được 1 EUR.
Tuy nhiên, bạn đã không đổi tiền ngay lúc đó. Vài tuần sau, bạn nhận thấy rằng tỷ giá mới nhất cho cặp tiền EUR/VND hiện là 25.000. Nghĩa là chỉ cần 25.000 VND bây giờ bạn đã đổi được 1 EUR – bớt được 2.000 VND.
Nói cách khác, VND tăng giá trị và EUR giảm giá trị so với ban đầu hay 1 EUR đổi được ít VND hơn.
Thị trường không bao giờ ngủ
Về cơ bản, giao dịch ngoại hối là hoạt động đầu cơ dựa vào sự biến động của giá trao đổi bằng cách mua một loại tiền tệ trong khi đồng thời bán một loại tiền tệ khác.
Giá trị tiền tệ tăng (được đánh giá cao) và giảm (mất giá) so với nhau do tác động của một số yếu tố kinh tế, địa kinh tế, chính trị và xã hội.
3. Nguyên tắc cơ bản của giao dịch ngoại hối
Tỷ giá các cặp tiền luôn biến động bởi nhiều yếu tố. Ví dụ, khủng hoảng kinh tế tại Mỹ sẽ làm USD mất giá trị trong tương lai. Những gì các nhà giao dịch ngoại hối làm là săn tìm lợi nhuận từ những biến động này bằng cách suy đoán liệu giá sẽ tăng hay giảm.
Tất cả các cặp ngoại hối được thể hiện dưới dạng một loại tiền tệ so với loại tiền khác. Mỗi cặp tiền tệ có một ‘đồng tiền cơ sở’, là đồng tiền đứng trước và một ‘đồng đối trọng’, là đồng tiền đứng sau.
Mỗi loại tiền tệ có thể tăng giá trị, còn gọi là đồng tìền mạnh hoặc giảm giá trị hay còn gọi là đồng tiền yếu. Vì có hai loại tiền tệ trong mỗi cặp, về cơ bản có bốn hướng suy đoán khi nói đến giao dịch ngoại hối.
Ví dụ, vào ngày 1/10, cặp tiền USD/VND là 23.000. Đến 2/10 cặp tiền này là 24.000. Như vậy, USD tăng giá trị so vời VND hay VND giảm giá trị so với USD. Ngược lại, vào ngày 2/10 cặp tiền USD/VND là 22.000 thì USD giảm giá trị so với VND hay VND tăng giá trị so với USD.
Nếu bạn tin rằng giá trị của đồng tiền đứng trước sẽ tăng so với đồng tiền đứng sau, bạn sẽ mua (long) đồng tiền đó. Nếu bạn tin rằng giá trị của đồng tiền đứng trước sẽ giảm so với đồng tiền đứng sau, bạn sẽ bán (short) đồng tiền đó.
Vì vậy, ví dụ, nếu bạn cảm thấy đồng USD sẽ tăng giá so với đồng JPY, bạn sẽ mua cặp tiền USD/JPY. Bạn cũng sẽ mua nếu bạn cảm thấy JPY sẽ suy yếu (mất giá) so với USD. Ngoài ra, nếu bạn cảm thấy đồng JPY sẽ tăng giá so với đồng USD hoặc đồng USD sẽ suy yếu so với đồng JPY, bạn sẽ bán cặp tiền USD/JPY.
4. Giao dịch ngoại hối tại Việt Nam
Theo khoản 20 điều 4 của pháp lệnh sửa đổi ngoại hối năm 2005 quy định như sau
Kinh doanh ngoại hối là hoạt động ngoại hối của tổ chức tín dụng được phép nhằm mục tiêu lợi nhuận, phòng ngừa rủi ro và bảo đảm an toàn, thanh khoản cho hoạt động của chính tổ chức tín dụng đó.
Trong đó, theo khoản 11 Điều 4: Tổ chức tín dụng được phép là các ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối theo quy định tại Pháp lệnh này.
Xem đầy đủ pháp lệnh ngoại hối TẠI ĐÂY.
Theo Điều 36 Pháp lệnh số 06/2013/UBTVQH13 ngày 18/3/2013 của Ủy ban thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Ngoại hối của Việt Nam, nguyên tắc kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối là: Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác được kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở trong nước và nước ngoài sau khi được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản; Ngân hàng Nhà nước quy định về phạm vi kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở trong nước và nước ngoài, điều kiện, trình tự, thủ tục chấp thuận kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác.
Nên hay không nên “chơi forex”?
Đây là câu hỏi của bất kỳ trader nào khi tiếp cận việc giao dịch ngoại hối. Các trader hãy cân nhắc thật kỹ giữa những lý do nên “chơi forex” và những rủi ro có thể gặp phải, đặc biệt là các sàn forex lừa đảo.
Theo thống kê của Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao CATP Hà Nội, hiện nay, thị trường Việt Nam có khoảng 300 sàn giao dịch ngoại hối trái phép, thu hút nhiều người tham gia đầu tư và tự gọi là “chơi forex”. Phương thức hoạt động của các sàn forex là cho các nhân viên môi giới mời chào lôi kéo, thu hút người chơi qua hình thức telesales (chào mời đầu tư qua điện thoại), liên hệ qua mạng xã hội zalo, facebook, tư vấn người chơi “đánh lệnh”. Ban đầu thường cho nhà đầu tư đánh thắng để nạp thêm nhiều tiền vào tài khoản; sau đó, tư vấn đánh các lệnh lớn, thu mức phí lớn và không rõ ràng dẫn đến mất hết tiền trong tài khoản của nhà đầu tư. Khi đã thua hết tiền, các đối tượng sẽ giới thiệu nhà đầu tư sang một sàn forex mới, với cam kết nếu nạp tiền vào sẽ chơi thắng lại được số tiền đã thua.
Mô hình hệ thống này đều được giới thiệu có nguồn gốc từ nước ngoài, là các hệ thống kỹ thuật giúp thực hiện các giao dịch nhanh chóng, chính xác, được liên kết với các nền tảng giao dịch tiền điện tử lớn trên thế giới, lãi suất cao bất thường, từ 15 – 30%/tháng, trên số tiền đầu tư.
Cùng với đó, các sàn forex được các đối tượng quản trị thiết kế với các chức năng can thiệp vào tài khoản của các khách hàng. Admin có thể tự đặt lệnh vào tài khoản khách hàng, thay đổi số dư tiền trên tài khoản; can thiệp vào quá trình đặt lệnh như kéo dài độ trễ của lệnh, kéo giãn khoảng giá mua và bán, “đánh cháy” tài khoản của khách hàng (làm hết tiền trong tài khoản khách hàng).
Đồng thời, các sàn forex này không có tính năng kết nối với các sàn forex trên thế giới. Đáng chú ý, nhà đầu tư trên sàn giao dịch forex thực chất là chơi với chủ sàn, toàn bộ tiền đánh thua là chủ sàn được hưởng (đã có nhiều người dân bị thua số tiền rất lớn lên đến cả chục tỷ đồng).
Trường hợp nhà đầu tư thắng nhiều, chủ sàn sẽ can thiệp kỹ thuật như: chặn quyền truy cập tài khoản, tự đặt lệnh khống, dẫn đến cháy tài khoản và không thể rút được tiền. Cuối cùng, khi đã chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư, các đối tượng đánh sập sàn giao dịch để tránh sự truy vết của cơ quan công an và nhà đầu tư không thể đi đòi tiền.
Việc cung ứng dịch vụ mua bán ngoại tệ, dịch vụ phái sinh đều do tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại được phép cấp phép đủ điều kiện kinh doanh nhưng đến nay ngân hàng chưa cấp phép doanh nghiệp tổ chức nào.
Như vậy, bất kỳ cá nhân nào “chơi forex” sẽ không được pháp luật bảo hộ khi xảy ra tranh chấp. Khi tham gia chơi forex trái phép tại Việt Nam, người chơi không những phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ mà còn có thể bị xử phạt hành chính do vi phạm pháp luật.
Nguồn: Investopedia, luatminhkhue
Coelho24