Thị trường ngoại hối là thị trường phi tập trung có quy mô toàn cầu, cho phép diễn ra hoạt động trao đổi và mua bán các loại tiền tệ. Hiểu rõ và phân biệt được các loại thị trường ngoại hối hiện nay là một điều rất quan trọng mà bất kỳ nhà giao dịch nào cũng cần nắm bắt. Vậy hôm nay, bạn đọc hãy cùng libra24h.com khám phá xem có bao nhiêu loại thị trường ngoại hối và đặc điểm của chúng khác nhau như thế nào nhé!
1. Phân loại dựa vào tính chất nghiệp vụ
Thị trường giao ngay (spot market)
Thị trường giao ngay là nơi trao đổi tiền tệ ngay lập tức giữa người mua và người bán theo tỷ giá hối đoái hiện hành. Thị trường giao ngay tạo nên phần lớn giao dịch tiền tệ. Theo ước tính của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), khối lượng giao dịch giao ngay hàng ngày chiếm khoảng 50% tổng số giao dịch trên thị trường ngoại hối.
Những người tham gia chính trên thị trường giao ngay bao gồm các ngân hàng thương mại, đầu tư và trung ương, cũng như các đại lý, nhà môi giới và nhà đầu cơ. Các ngân hàng thương mại và đầu tư lớn chiếm phần lớn trong giao dịch giao ngay, giao dịch không chỉ cho chính họ mà còn cho khách hàng của họ
-
Xem thêm: Chủ thể tham gia thị trường ngoại hối
Thị trường kỳ hạn (forward market)
Là thị trường giao dịch các hợp đồng mua bán ngoại tệ nơi hai bên (hai công ty, cá nhân hoặc cơ quan đầu mối của chính phủ) đồng ý thực hiện giao dịch vào một ngày cụ thể trong tương lai, với mức giá và số lượng đã nêu. Không cần đặt cọc bảo đảm vì không có tiền đổi tay khi thỏa thuận được ký kết.
Thị trường kỳ hạn khác hoàn toàn với thị trường giao ngay (nơi giao dịch được thanh toán ngay lập tức). Ở thị trường kỳ hạn, việc chuyển giao ngoại tệ được thực hiện sau một thời gian nhất định kể từ khi thỏa thuận hợp đồng.
Nhược điểm lớn nhất của thị trường kỳ hạn đó chính là có rủi ro đối tác rất lớn. khi một trong hai bên của giao dịch lựa chọn tuyên bố phá sản thì bên kia phải gánh chịu. Bên cạnh đó, thị trường kỳ hạn cũng có tính thanh khoản kém (vì chỉ có 2 bên tham gia giao dịch) và thiếu tập trung hóa giao dịch.
Một vấn đề phổ biến khác trong thị trường kỳ hạn là – khoảng thời gian mở hợp đồng kỳ hạn càng lớn thì biến động giá tiềm năng càng lớn và do đó rủi ro đối tác liên quan càng lớn.
Thành phần tham gia thị trường có kỳ hạn: Nhà đầu cơ hưởng chênh lệch (Arbitrageurs), nhà thương mại (Traders), người phòng hộ (Hedgers), và người đầu cơ (Speculators)
Thị trường hoán đổi (swap market)
Là thị trường cho phép các nhà đầu tư trao đổi một khoản nợ bằng đồng tiền này với một khoản nợ bằng đồng tiền khác.
Thị trường tương lai (future market)
Thị trường tương lai tương tự như thị trường kỳ hạn về chức năng cơ bản: nơi giúp khách hàng thực hiện các giao dịch tương lai – là giao dịch trong đó hai bên thỏa thuận mua bán một số lượng tài sản cơ sở xác định với mức giá được thỏa thuận ngay tại thời điểm giao dịch hôm nay nhưng thời gian giao hàng là tại một thời điểm trong tương lai.
Tuy nhiên, sự khác biệt lớn là các thị trường tương lai sử dụng các sàn giao dịch tập trung. Nhờ các sàn giao dịch tập trung, không có rủi ro đối tác nào đối với một trong hai bên. Điều này giúp đảm bảo thị trường tương lai có tính thanh khoản cao, đặc biệt là so với thị trường kỳ hạn, do không giới hạn số người có thể tham gia vào cùng một giao dịch
Thị trường quyền chọn (option market)
Là thị trường cho phép người giao dịch nó có quyền mua hoặc bán một hợp đồng mua bán tiền tệ nhất định với một mức giá xác định vào một thời điểm đã định trước. Có hai loại quyền chọn cơ bản: quyền chọn mua (call option) và quyền chọn bán (put option)
2. Phân loại dựa vào tính chất kinh doanh
Thị trường bán buôn
Là thị trường diễn ra các giao dịch mua bán giữa các các ngân hàng thương mại và những nhà môi giới tiền tệ với nhiều mục đích khác nhau như bảo hiểm (hedging), đầu cơ (speculation), kinh doanh chênh lệch giá (arbitrage),…
Thị trường bán lẻ
Là thị trường diễn ra các giao dịch mua bán giữa khách hàng mua bán lẻ và ngân hàng thương mại. Trong đó Ngân hàng thương mại là nhà tạo giá, khách hàng mua bán lẻ là người chấp nhận giá. Khách hàng mua bán lẻ ngoại tệ để thực hiện các hoạt động xuất nhập khẩu, đầu tư quốc tế, đi vay và trả nợ bằng ngoại tệ, chuyển tiền phí mậu dịch,…
3. Phân loại dựa vào địa điểm giao dịch
Thị trường tập trung (Exchange)
Là thị trường mà nơi đó các cá nhân, tổ chức giao dịch các hợp đồng được chuẩn hóa bởi sở giao dịch.
Thị trường phi tập trung (OTC)
Thị trường phi tập trung là thị trường quan trọng thay thế cho thị trường tập trung. Thông thường, thị trường OTC vận hành theo cơ chế không dựa vào sàn giao dịch cố định, mà thông qua mạng lưới nhà môi giới, nhà đầu tư, hệ thống tin tức, hội nhóm, diễn đàn. Các nhà đầu tư trên thị trường này không nhất thiết phải gặp nhau, họ liên hệ với nhau thông qua hệ thống kết nối internet và điện thoại.
Tất cả giao dịch ngoại hối đều có thể diễn ra trên thị trường OTC. Những chủ thể chính tham gia vào thị trường này là các tổ chức tài chính lớn và các ngân hàng đầu tư.
Thị trường OTC không chỉ giới hạn ở giao dịch ngoại hối, bạn hoàn toàn có thể dùng sàn OTC để giao dịch cổ phiếu, chỉ số, crypto và các sản phẩm phái sinh OTC thông qua các nhà môi giới quốc tế uy tín.
Trên đây là các cách phân biệt thị trường ngoại hối cơ bản và phổ biến nhất. Để biết thêm nhiều thông tin bổ ích về thị trường tiền tệ này, bạn đọc hãy theo dõi và đón chờ những bài viết tiếp theo của libra24h.com nhé!
Nguồn: Tổng hợp
Mai P Nguyen
